ماسلنیتسا، جشن مذهبی و عامیانهای است که در گستره جمهوریهای اسلاونژاد شوروی سابق از قبیل روسیه، اوکراین و بلاروس برگزار میشود و نماد وداع با زمستان و استقبال از بهار در این کشورهاست.
این جشن بزرگ که معمولا بین 28 فوریه تا 6 مارس هر سال در روسیه و دیگر کشورهای اسلاونژاد شرق اروپا برگزار میشود، همانند نوروز آیینی برای بدرقه سرمای زمستان و خوشامدگویی به آغاز بهار و فصل گرما است.
ماسلنیتسا در ادبیات عامه، نام محاوره ای هفته پنیر می باشد که یک هفته پیش از ایام روزه داری در روسیه که 40 روز به طول می انجامد، آغاز می شود و مردم مومن بعد از این جشن و در دوران روزه داری، از خوردن گوشت و فرآورده های حیوانی خودداری می کنند.
همانند پیشواز جشن نوروز ایرانی، در جشن ماسلنیتسا نیز آدمک چوبی به همین نام آتش زده میشود تا از راه رسیدن گرما به عنوان انرژی حیات بخش به همگان اعلام شود.
یکی دیگر از شباهتهای ریشهای جشنهای ماسلنیتسا و نوروز را می توان در قدمت تاریخی آنها دانست به این معنا که هر دو جشن، از دوران های قدیم باقیمانده و پس از رواج دین های اسلام و مسیحیت در این ادیان آسمانی جذب شده، نکات منفی شان زدوده و نقاط قوت آنها از منظر آموزه های دینی تقویت شده است.
در جشن ماسلنیتسا نیز همانند جشن نوروز، دید و بازدید و سر زدن به بزرگان قوم جایگاه خاصی دارد و در یکی از روزهای این جشن، جوانها به دیدار پدر و مادر خود و خانواده همسرشان میروند.
برخی از کارشناسان مسایل فرهنگی و دیرینه شناسان بر این باورند که جشن های مردم مناطق مختلف مجاور هم در زمان های قدیم دارای اصالتی همانند اما در شکل متفاوت بوده و شباهت های نوروز و ماسلنیتسا را نیز در همین چارچوب تبیین و توجیه میکنند.
صرف غذا از جذاب ترین بخشهای این جشن اسلاوی است و شیرینی ویژه آن بلینی نامیده میشود که کلمه فرانسوی کرپ آن بیشتر در ایران رایج است.
در روزهای جشن، مقدار زیادی از این کیک بسیار شیرین و خوشمزه در طعم های مختلف پخته و عرضه می شود که عموما به دلیل گرد و طلایی بودن، نماد خورشید محسوب میگردد.
در اسطوره شناسی اسلاو ها، ماسلنتیسا جشن بر آمدن آفتاب پس از ماهها تحمل سرما و هوای ابری و مه آلود است که در آن قریب الوقوع بودن پایان زمستان نیز جشن گرفته میشود. افزون بر این، جشن ماسلنیتسا با توجه به نام آن دربرگیرنده آیینهای متنوعی از قبیل ماسک زنی، تفریحات برفی، سورتمه سواری و وسایل نقلیه کشیدنی بر روی برف میباشد که همگی به نوعی با برف و زمستان گره خوردهاند و فلسفه برگزاری این جشن را به زبانی ساده بیان میکنند.
از منظر اسطوره شناسی، در آتش انداختن آدمک ماسلنیتسا، اقدامی نمادین برای دور ریختن و پشت پا زدن به خاطرات و تجربیات تلخ گذشته و پذیرفتن اندیشه ها و کردارهای خوب است.
منبع: تارنمای اینترنتی روزنامه همشهری